[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zbudowano sobie namioty - cele. Wyboru jednak nie dokonano. Mieszkańcy Viterbo postanowili
zaprzestać dostarczania żywności purpuratom, z wyjątkiem chleba, sera i wody. Zgromadzeni kar-
dynałowie pilnowani byli przez specjalnie wybranych strażników. Te zadania powierzono rodzinie
Sarellich. Nikt nie mógł opuścić pałacu, ani dostać się do kardynałów.
Rodzinie tej do 1712 roku przysługiwał tytuł strażników konklawe", który przejęty został pózniej
przez starodawny ród Chigi. Z tego rodu urodził się między innymi papież Aleksander VII (1655-1667).
Zgnębieni, przemoczeni i głodni kardynałowie wreszcie skapitulowali. Po najdłuższym w dziejach
konklawe wybrany został Grzegorz X (1271-1276) - Teobaldo Visconti.
Wzorując się na własnym wyborze konstytucją Ubi periculum z 1274 roku, ustanowił i wprowadził w
życie zasady wyboru papieży wedle reguł ustalonych" w Viterbo. Mikołaj I był też pierwszym papieżem,
który był koronowany. Od końca IX wieku papieże używali powszechnie do stroju koronacyjnego tiary -
specjalnego nakrycia głowy. Początkowo tiara ozdabiana była tylko jednym diademem. Drugi diadem
dołożył papież Bonifacy VIII (1294-1303), a trzeci Benedykt XII (1334-1342) jako wyraz także władzy
doczesnej. Papież pokazał tym samym do kogo należy najwyższa władza na ziemi. Historia tiary sięga
tradycji królów asyryjskich i perskich, którzy mieli zwyczaj nakrywania głów potrójną koroną. Chcieli w
ten sposób pokazać swoją wyższość nad innymi monarchami. Tiara u papieży miała symbolizować
potrójną władzę: królewską, kapłańską i pasterską.
Początkowo biskupi Rzymu używali jako nakrycia głowy - tylko wysokiej białej czapki. Papież
Innocenty III, (1198-1216), jako pierwszy włożył na tę czapkę pierwszy diadem.
Papież Benedykt XIV (1740-1758) także wybierany był w trakcie bardzo długiego konklawe. Ciągnęło
się ono przez ponad sześć miesięcy i należało do najdłuższych w ciągu ostatnich stuleci. A to z powodu
wtrącania się dworów i rodów europejskich. Pięć miesięcy trwało konklawe po śmierci Klemensa XIV w
1774 roku. Dopiero w 265 głosowaniu wybrano Gian Angelo Braschi, który przyjął imię Piusa VI (1775-
1799).
Od czasów Grzegorza X reguły wyboru w niewielkim tylko stopniu się zmieniły. Znacznie natomiast
wzrosła liczba uczestniczących w konklawe kardynałów aż do około 120. Namioty zastąpiły specjalnie
budowane cele z desek, a wybory przeniesiono ostatecznie do Kaplicy Sykstyńskiej i okolicznych sal
Pałacu Apostolskiego w Watykanie.
Do tej pory w historii Kościoła odbyło się 88 konklawe. Wiek XX charakteryzował się chyba
najkrótszymi w dziejach wyborami papieży. Osiem razy odbywały się wybory w tym wieku. Pius XII w
1939 roku został wybrany po 22 godzinach obrad, Pius X natomiast w 1903 roku dopiero po czterech dni-
ach zgromadzenia kardynałów. Było to najdłuższe konklawe końca drugiego tysiąclecia chrześcijaństwa.
ROZDZIAA VII
Nepotyzm - najczarniejsze karty w dziejach Kościoła
Dwie plagi - symonia i nepotyzm - nękały Kościół od zarania dziejów. Niewielu z następców świętego
Piotra wolnych było od tych grzechów. Charakterystyczne jest to, że w pierwszych dziesięciu wiekach
historii Kościoła symonia, czyli świętokupstwo, była częstszym zjawiskiem niż nepotyzm, pózniej zaś
dominował ten ostatni. Jeżeli dołączymy do tego handel odpustami, np. w związku z organizacją Lat
Zwiętych, oraz rozpowszechniony na bardzo szeroką skalę handel relikwiami, zwłaszcza między XI a XIV
wiekiem, zjawi się skala problemów nie do wyobrażenia.
Symonia była w Kościele zawsze grzechem ciężkim, zarówno dla tych, którzy sprzedawali beneficja i
godności kościelne, tytuły, stanowiska i inne urzędy, jak i dla tych, którzy je kupowali. W czasie II
Soboru Laterańskiego w 1139 roku sprawa została potępiona właśnie jako grzech ciężki. Mimo to jeszcze
przez wieki Kościół się z niego nie oczyścił.
Pierwszym, którego dotknęło" zjawisko symonii, był święty Piotr. Według legendy mag Szymon za
pieniądze proponował Piotrowi przekazanie mu daru robienia cudów. Od maga Szymona właśnie wzięto
określenie symonii". Papież Stefan II (III) oferował relikwię córki świętego Piotra - Petronilli - w
podzięce dla władców Franków za objęcie opieką papieży oraz za faktyczne utworzenie Państwa
Kościelnego.
Wcześniej przypomnieliśmy już postać papieża Benedykta IX (1032-1048), który za znaczną kwotę
1500 lirów odsprzedał swoją koronę krewniakowi, Janowi Gracjanowi, i dodatkowo za rękę" córki
prefekta Rzymu, Piotra Damianiego, który zakazał ofiarowywania lub przekazywania pieniędzy w
związku z wyborem papieża. Papież Bonifacy II (530-532), mając nieograniczoną przez nikogo władzę,
sam chciał wyznaczyć swojego następcę. Zwołał w tym celu synod i zmusił kapłanów na nim
zgromadzonych, aby przyrzekli, że kolejnym papieżem będzie diakon Wigiliusz. Przeciwko decyzjom
Bonifacego protestował senat rzymski i król Alaryk. Władca zatwierdził dokument senatu Rzymu i
zażądał, aby jego treść, wyryć ku przestrodze na marmurowej tablicy i wmurować u wejścia do Bazyliki
Zwiętego Piotra.
Właśnie wtedy ujawniono, że duchowieństwo Rzymu było w większej części skorumpowane.
Sprzedaż urzędów i godności kościelnych dotykała wszystkich szczebli hierarchii kościelnej. Ujawniono,
że o nielegalnym wyborze antypapieża Dioskura (530) decydowali skorumpowani duchowni. Plaga
symonii trawiła Kościół przez tysiąc lat. Papież Aleksander VI (1492-1503) - Rodrigo de Borgia - objął
tron, wcześniej hojnie obdarowując kardynałów elektorów pieniędzmi i obietnicami intratnych beneficjów
zarówno dla nich, jak i ich rodzin. Pontyfikat papieża Sergiusza II (844-847) był okresem szczególnego
rozkwitu symonii i nepotyzmu. Sam chętnie sprzedawał beneficja kościelne, dochody chowając do
własnej kiesy. Brata Benedykta mianował biskupem Albano i obdarzył go tytułem kardynalskim.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]