[ Pobierz całość w formacie PDF ]
c) Szykana. Szykana są specyficzną formą walki poniewa\ bazują przede wszystkim na
wykorzystaniu wyraznie posiadanej przewagi, płynącej z asymetrii w strukturze władzy politycznej
i administracyjnej. Występując w konfliktach międzygrupowych wykorzystywane są do
pomniejszania znaczenia przeciwnika, ograniczania jego aspiracji głównie poprzez lekcewa\enie
jego zasług, chęci działania, dobrej woli, zmniejszania szans na uzyskanie nale\nych mu korzyści.
d) Agresja słowna. Polega ona przede wszystkim na rzucaniu obelg, rozpowiadaniu plotek,
pomówień, oskar\eń, niepochlebnych ocen i opinii po to, by zdyskredytować
przeciwnika przed opinią publiczną. W tej formie walki ogromną rolę odgrywają środki masowego
przekazu~ zwłaszcza te~ które są w bezpośredniej dyspozycji stron konfliktu.
e) Agresja fizyczna. Ta forma walki jest najbardziej brutalna poniewa\ przeciwnicy aby osiągnąć
cel będący przedmiotem konfliktu sięgają do przemocy fizycznej. Przemoc ta mo\e mieć
oczywiście ró\ną postać: napady, bójki, zabójstwa, zamachy terrorystyczne walki zbrojne. Jej
celem jest zawsze jednak zmuszenie siłą przeciwnika do uległości wykazania mu swej przewagi
czy te\ zagarnięcia jego dóbr
6. Rozwiązywanie konfliktów.
Metod i sposobów rozwiązywania konfliktów jest bardzo wiele; ró\nice te związane są
zarówno z przedmiotem zasięgiem natę\eniem czy rodzajami sprzeczności, które stały się zródłem
konfliktu. Nie bez wpływu na wybór metod ma określony sposób podejścia do rozwiązywania
konfliktu polegający na tym i\ raz traktuje się konflikt jako proces szczególny kiedy indziej zaś
jako zwykły problem do rozwiązania. Istotny wpływ na wybór metody ma równie\ stwierdzenie w
której fazie rozwoju znajduje się dany konflikt. Przy zastosowaniu szerokiej definicji konfliktu
wyró\nić bowiem mo\emy pięć podstawowych faz konfliktu składających się na jego dynamikę.
Szósta faza to sytuacja pokonfliktowa która mo\e być zarazem przejściem do fazy pierwszej
następnego konfliktu.
Nie wnikając w szczegółowa charakterystykę poszczególnych faz /nie ka\dy konflikt musi
przechodzić przez wszystkie fazy/ stwierdzić mo\emy występowanie następujących faz /etapów
stadiów/ rozwoju konfliktu:
I Faza sprzeczności. Pojawiające się sprzeczności odnosić się mogą do takich stosunków
wewnątrz grupowych i międzygrupowych które związane są z realizacją określonych celów
interesów dą\eń ideałów czy postaw .
II Faza napięcia społecznego. Wyra\a się ona najczęściej w zbiorowym niezadowoleniu,
poczuciu zagro\enia~ frustracjach; powstaniu barier psychicznych między ludzmi oraz
przesunięciu zainteresowań ludzi z płaszczyzny współdziałania na płaszczyznę konfliktu. Fazę I i II
określa się niekiedy jako sytuację trudną.
III Faza racjonalizacji sprzeczności, czyli próba ich wyjaśnienia i uzasadnienia. W tej fazie
pojawiają się ju\ dość ostre podziały między poszczególnymi grupami społecznymi uwikłanymi w
konflikt uniemo\liwiającymi ich współdziałanie. Pojawiają się uczucia niechęci uprzedzeń
wrogości i nienawiści adresowane do konkretnych osób i grup obarczanych odpowiedzialnością za
zaistniałą sytuację.
IV Faza walki. w tej fazie jedna ze stron podejmuje próbę rozwiązania powstałych sprzeczności.
nieporozumień i wrogości przez podjęcie walki, która mo\e przybrać bardzo ró\ne formy , np.
zagro\enie podjęcia strajku okupacyjnego w przedsiębiorstwie przemysłowym.
V Faza eliminacji konfliktu. Eliminacja konfliktu i przejście do tzw. normalizacji sytuacji
nastąpić mo\e na zasadzie bądz to pełnego zwycięstwa nad przeciwnikiem bądz te\ na zasadzie
wyczerpania się wszystkich uczestników konfliktu walką co wią\e się z ich dą\eniem do zawarcia
ugody. Eliminacja konfliktu nastąpić równie\ mo\e na drodze negocjacji, wzajemnych
kompromis6w czy innych form jego rozwiązywania.
Jakie są zatem podstawowe formy rozwiązywania konflikt6w społecznych, niezale\nie od
stopnia ich zło\oności?
w tradycyjnym podejściu do rozwiązywania konflikt6w, stosowanych równie\ przy konfliktach
przemysłowych są cztery sposoby.
a) Kompromis. Ten sposób jest najczęściej stosowany przy rozwiązywaniu przez jednostki i grupy
występujących konfliktów. Opiera się on na zało\eniu, i\ obie strony dojdą do porozumienia je\eli
tylko ka\da z nich zadowoli się osiągnięciem częściowego spełnienia swych \ądań. Sposób ten,
mimo swej powszechności, nie zawsze daje gwarancję tego, i\ w najbli\szym czasie konflikt
rozwiązany na drodze kompromisu nie od\yje ze wzmo\oną siłą.
Nie zawsze te\ takie rozwiązanie konfliktu, zwłaszcza w strukturach organizacyjnych prowadzi np.
do suboptymalizacji wykorzystania istniejących zasobów.
b) Arbitra\ osąd osoby trzeciej. w tym przypadku mamy najczęściej do czynienia z odwołaniem
się do prawodawstwa !przepisów prawnych/ i narzuceniem woli wspólnego zwierzchnika czy te\
sądu. Rozpatrywane są tutaj argumenty obydwu stron, zaś decyzję wydaje się w sposób właśnie
arbitralny czyli rozstrzygający i decydujący. Niektórzy autorzy zajmujący się analizą konfliktów
przemysłowych stwierdzają, i\ przy takim sposobie rozwiązania konfliktu \adna ze stron niczego
się nie uczy zaś sama decyzja podjęta względem zaistniałego konfliktu niewiele r6\ni się od
decyzji rodziców o tym, które z dwojga dzieci walczących o tę samą zabawkę ma rację.
c) Odwlekanie jest tradycyjną, dość subtelną metodą ale zazwyczaj mało skuteczną.
Strony konfliktu odwołują podjęcie konkretnych działań i oczekują, \e jakieś zmiany w środowisku
zewnętrznym lub sam los pomogą rozwiązać konflikt. Metoda ta łączy się z pomijaniem
[ Pobierz całość w formacie PDF ]